Trong quy hoạch chi tiết đường bộ ven biển Việt Nam đến năm 2020, đoạn đi qua ba tỉnh Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa có chiều dài hơn 400km. Các địa phương này đã và đang tiếp tục huy động mọi nguồn lực xây dựng tuyến giao thông trọng điểm này nhằm khai thác triệt để hiệu quả lợi thế, tài nguyên các vùng ven biển, tạo bước đột phá trong phát triển KT-XH, củng cố vững chắc QPAN.

Cầu Hùng Vương bắc qua sông Ba nối 2 điểm kinh tế nam Phú Yên và bắc Phú Yên tạo động lực phát triển KT-XH.

Điểm nhấn phát triển toàn diện

Kể từ khi QL1D được đưa vào sử dụng năm 2001 (Quy Nhơn -Sông Cầu) nối Bình Ðịnh với Phú Yên, đã mở ra vận hội mới cho hàng chục vạn dân vùng bán đảo thuộc các xã, phường ven biển giáp ranh hai tỉnh. Rồi đến tuyến đường khởi đầu từ cầu Sông Ngang (cửa ngõ vào TP Quy Nhơn), kết thúc tại xã Xuân Hải, TX Sông Cầu có tổng chiều dài hơn 33km, trong đó 14km thuộc địa bàn tỉnh Phú Yên với cầu Bình Phú bắc qua đầm Cù Mông, không chỉ là tuyến tránh đèo Cù Mông mà còn rút ngắn khoảng cách 15km đối với quãng đường từ TP Quy Nhơn đi TX Sông Cầu.

Tuyến đường này thực sự trở thành đòn bẩy phát triển KT-XH vùng đất giáp ranh giữa hai tỉnh Phú Yên và Bình Định. Bà Nguyễn Thị Gái (trú thôn 2, xã Xuân Hải, TX Sông Cầu) cho biết: “Ngay sau khi tuyến đường Quy Nhơn - Sông Cầu hoàn thành, gia đình tôi liền chuyển ra mặt đường làm ăn, buôn bán. Nhờ vậy mà hiện nay kinh tế đã đổi thay rất nhiều, có nhà cửa khang trang, mua sắm nhiều phương tiện vận tải vận chuyển hàng hóa nhờ buôn bán hải sản đông lạnh”. Còn Bí thư Đảng ủy xã Xuân Hải, TX Sông Cầu cho biết, khi chưa có tuyến QL1D, cả xã như nằm trong sa mạc cát với hơn 50% hộ nghèo. Đến đầu năm 2013, số hộ nghèo chỉ còn 8,93% trên tổng số 2.282 hộ, hộ khá giàu ngày càng tăng, bộ mặt toàn xã đã thực sự đổi thay.

Khi các DA giao thông ven biển được mở ra cũng là lúc tiềm năng du lịch ven biển tại các đầm, vịnh, bãi biển miền Trung bắt đầu được đánh thức. Đặc biệt, tuyến đường Quy Nhơn-Sông Cầu đã đem lại cơ hội phát triển cho hai tỉnh Bình Định và Phú Yên, thu hút nhiều nhà đầu tư trong và ngoài nước đầu tư vào lĩnh vực du lịch. Theo ông Phan Đình Phùng - Giám đốc Sở VH-TT&DL tỉnh Phú Yên, từ đầu năm 2013 đến nay, ngành Du dịch Phú Yên đã đón 135 nghìn lượt khách, trong đó có 17.300 lượt khách quốc tế, tổng doanh thu đạt gần 140 tỷ đồng. Đáng phấn khởi nhất đối với người dân Phú Yên là DA Nhà máy lọc dầu Vũng Rô vừa được Thủ tướng Chính phủ cho chủ trương điều chỉnh quy mô lên 8 triệu tấn/năm.

Đường động lực ven biển, đoạn qua xã An Ninh Đông, H. Tuy An, Phú Yên.

Huy động nguồn lực mở rộng đầu tư

Trên cơ sở trục đường động lực ven biển nối 3 tỉnh Bình Định, Phú Yên và Khánh Hòa đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt có chiều dài hơn 400km, tổng mức đầu tư hơn 11.000 tỷ đồng, các địa phương đang tập trung mọi nguồn lực triển khai xây dựng nhằm khai thác triệt để tiềm năng. Riêng Phú Yên, phấn đấu đến năm 2020 đầu tư nâng cấp, cải tạo, mở rộng và làm mới gần 133km đường với tổng kinh phí 2.382 tỷ đồng.

Ông Nguyễn Thành Trí - Giám đốc Sở GT-VT Phú Yên cho biết, mặc dù còn khó khăn nhưng tỉnh cũng đã tranh thủ các nguồn vốn, huy động nhiều nguồn lực để xây dựng trục đường động lực ven biển với kinh phí hàng nghìn tỷ đồng. Trong đó, cầu Hùng Vương, là cây cầu thứ 3 bắc qua sông Ba, nối 2 điểm kinh tế nam Phú Yên với bắc Sông Cầu. Đây cũng là điểm nhấn quan trọng, nối liền trục giao thông ven biển kéo dài từ TX Sông Cầu đến Vũng Rô (Đông Hòa). Hiện Phú Yên đã hình thành trục đường ven biển dài hơn 70km với hệ thống cầu, đường khá hiện đại.

Tuyến đường bộ ven biển được hình thành trên cơ sở tận dụng tối đa các tuyến đường hiện có kết hợp với đầu tư xây dựng mới, tạo kết nối thuận lợi với mạng lưới giao thông, phù hợp với các quy hoạch khác trong vùng và khu vực. Ngoài ra, tuyến đường bộ ven biển còn có thể kết hợp với các hệ thống đê biển và đường phòng thủ ven biển, tạo thuận lợi trong xử lý tình huống ứng phó với thiên tai và tăng cường củng cố QPAN trong khu vực. Giai đoạn I của tuyến đường bộ ven biển (từ nay đến năm 2020), sẽ tập trung xây dựng các đoạn, tuyến tại các vùng kinh tế trọng điểm và 15 KKT ven biển thuộc Đề án Quy hoạch phát triển các KKT ven biển của Việt Nam đến năm 2020, trong đó có các KKT nam Phú Yên, Nhơn Hội (Bình Định), Vân Phong (Khánh Hòa).

Có thể khẳng định rằng, các tỉnh duyên hải miền Trung có lợi thế bờ biển dài, đẹp, nhiều danh lam, thắng cảnh và quỹ đất nhiều tiềm năng. Những con đường ven biển được mở ra, vừa bảo đảm giao thông thông suốt cả một vùng rộng lớn ven biển, mở hướng liên kết vùng trong phát triển KT-XH, bảo đảm QPAN, đồng thời tạo động lực thúc đẩy phát triển du lịch của các địa phương.

Nguyễn Nam