Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh cho rằng công tác xúc tiến đầu tư cần được “cải tổ” trong thời gian tới theo hướng tập trung và hiệu quả hơn.
Một câu hỏi được đặt ra khi Đề án "Định hướng nâng cao hiệu quả thu hút, sử dụng, quản lý vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đến năm 2020" đang được xây dựng là có đột phá nào hay không để thực hiện mục tiêu nâng chất FDI trong giai đoạn tới, trong đó, xúc tiến đầu tư là vấn đề được nhiều chuyên gia và nhà quản lý đề cập.
"Quý hồ tinh, bất quý hồ đa"
Báo Đầu tư dẫn lời ông Lê Hữu Quang Huy, Tham tán đầu tư tại Nhật Bản cho biết trong 9 tháng đầu năm 2012, có tới 25 địa phương đã từng tới Nhật Bản xúc tiến đầu tư. Tương tự, bà Nguyễn Minh Hiền, Tham tán đầu tư tại Hàn Quốc cho biết, chỉ trong tháng 10, đã có tới 5 địa phương, bao gồm Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu, Cần Thơ, Đà Nẵng sang Hàn Quốc xúc tiến đầu tư.
Theo các Tham tán, việc có quá nhiều địa phương trong nước tới xúc tiến đầu tư ở một nước mà có thể dẫn đến tình tạng quá tải và không mang lại kết quả.
Cùng quan điểm này, Bộ trưởng Bùi Quang Vinh cho biết khi sang Nhật, sang Hàn Quốc, thấy các đối tác cho biết một năm phải đón mấy chục đoàn Việt Nam sang xúc tiến đầu tư, trong khi không có khác biệt thực sự hấp dẫn giữa các đoàn.
Còn theo ông Giang Thanh Tùng, đại diện đầu tư ở San Francisco (Hoa Kỳ), nên tập trung xúc tiến đầu tư theo từng lĩnh vực, từng dự án trọng điểm và tăng cường tiếp xúc riêng với các nhà đầu tư có tiềm năng. Khi muốn thu hút đầu tư vào lĩnh vực nào, dự án cụ thể nào, ta có thể gửi thông tin trước vài tháng, để các đại diện xúc tiến đầu tư ở nước ngoài có thể tìm kiếm và vận động trực tiếp nhà đầu tư sẽ hiệu quả hơn.
Thông tin minh bạch, rõ ràng cũng được bà Nguyễn Hiền Lê, Tham tán Đầu tư tại Pháp nhấn mạnh. Bà lấy dẫn chứng khi xúc tiến đầu tư cho Dự án Đường Trung Lương - Mỹ Tho, nhà đầu tư quan tâm đến những vấn đề rất cụ thể, như dự án đã có mặt bằng chưa, cần bao nhiêu tiền để đầu tư, vấn đề bảo lãnh thế nào…
Khắc phục tình trạng dàn trải trong xúc tiến đầu tư
Khắc phục tình trạng dàn trải và hạn chế hiệu quả nói trên, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quy chế Xây dựng và Thực hiện Chương trình xúc tiến đầu tư quốc gia, hiệu lực thi hành kể từ ngày 25/7/2012. Theo đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư chịu trách nhiệm xây dựng nội dung định hướng hoạt động xúc tiến đầu tư trong từng thời kỳ, tổng hợp thành chương trình xúc tiến đầu tư quốc gia hàng năm.
Các bộ, ngành, địa phương có trách nhiệm phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư xây dựng kế hoạch xúc tiến đầu tư từng năm và nhiều năm; rà soát để bảo đảm tránh chồng chéo trong việc tổ chức thực hiện các đề án thuộc Chương trình Xúc tiến đầu tư quốc gia với các hoạt động thuộc thẩm quyền của bộ, ngành, địa phương.
Đề án được đưa vào Chương trình xúc tiến đầu tư quốc gia phải phù hợp với các chiến lược, quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, phù hợp với định hướng của Chính phủ, xúc tiến đầu tư vào ngành, lĩnh vực, vùng kinh tế trọng điểm theo định hướng thu hút đầu tư từng giai đoạn...
Liên quan tới vấn đề này, ông Đỗ Nhất Hoàng, Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cho biết, trong Đề án Định hướng nâng cao hiệu quả thu hút, sử dụng và quản lý đầu tư trực tiếp nước ngoài đến năm 2020, mà Bộ này đang dự thảo, một trong những nội dung được quan tâm đặc biệt, đó là phải nâng cao hiệu quả hoạt động xúc tiến đầu tư.
Theo đó, các nội dung xúc tiến đầu tư sẽ được đổi mới sao cho có trọng tâm, trọng điểm, mang tầm quốc gia, đảm bảo tính khu vực và liên vùng, chuyên đề theo lĩnh vực chuyên sâu bám theo chuỗi giá trị sản xuất toàn cầu. Nội dung xúc tiến đầu tư trong thời gian tới sẽ không quá chú trọng giới thiệu thông tin chung chung về Việt Nam, mà tập trung xây dựng và cung cấp thông tin cụ thể về dự án, chủ động giới thiệu với nhà đầu tư các dự án đầu tư.
Việc xúc tiến đầu tư trong giai đoạn tới cũng sẽ được tập trung vào những đối tác lớn, các tập đoàn quốc gia và đặc biệt, sẽ hỗ trợ các nhà đầu tư hiện hữu triển khai dự án hiệu quả để chính họ là hình ảnh tốt để xúc tiến đầu tư với các nhà đầu tư khác.
Cùng quan điểm này, Bộ trưởng Bùi Quang Vinh Vinh cho rằng nên dựa vào chính các nhà đầu tư đã và đang đầu tư ở Việt Nam để “xúc tiến”. Tiếng nói của các nhà đầu tư này có trọng lượng hơn rất nhiều so với những “đề bài rất giống nhau” mà các địa phương đã bày lên bàn cho các đối tác đầu tư. Hơn nữa, các dự án FDI mở rộng cũng chính là đối tượng cần được khuyến khích đầu tư, bởi đó là những dự án đã sản xuất - kinh doanh hiệu quả và nhà đầu tư muốn làm ăn lâu dài ở Việt Nam.
Thanh Bình (Chinhphu.vn)